• Ημερολόγιο
  • Όροι Χρήσης
  • Syros Places
  • Επικοινωνία
Πέμπτη, 8 Ιουνίου 2023
21 °c
Syros
20 ° Πα
21 ° Σα
22 ° Κυ
21 ° Δε
21 ° Τρ
Syros Agenda
  • Culture@Home
  • Μουσική
    • Live
    • Party
    • Όπερα
    • Συναυλία
    • Χορός
  • Σινεμά
  • Θέατρο
  • Εκθέσεις
  • Βιβλίο
  • Φεστιβάλ
  • Εποχιακά
    • Συριανό Καρναβάλι
    • Σεμινάριο – Webinar
    • Συνέδριο – Συμπόσιο
    • Ομιλία
    • Ημερίδα
    • Εορτές
    • Πάσχα
  • Παιδί
  • Θρησκεία
  • Υγεία
  • Θέματα
    • Ψηφιακός Πολιτισμός
    • Πολιτισμός
    • Enfield Neorion
    • Επικαιρότητα
    • Απόψεις
    • Διάφορα
    • Διπλωματική
  • Ιστορία Σύρου
No Result
View All Result
  • Culture@Home
  • Μουσική
    • Live
    • Party
    • Όπερα
    • Συναυλία
    • Χορός
  • Σινεμά
  • Θέατρο
  • Εκθέσεις
  • Βιβλίο
  • Φεστιβάλ
  • Εποχιακά
    • Συριανό Καρναβάλι
    • Σεμινάριο – Webinar
    • Συνέδριο – Συμπόσιο
    • Ομιλία
    • Ημερίδα
    • Εορτές
    • Πάσχα
  • Παιδί
  • Θρησκεία
  • Υγεία
  • Θέματα
    • Ψηφιακός Πολιτισμός
    • Πολιτισμός
    • Enfield Neorion
    • Επικαιρότητα
    • Απόψεις
    • Διάφορα
    • Διπλωματική
  • Ιστορία Σύρου
No Result
View All Result
Syros Agenda
No Result
View All Result
Αρχική Σελίδα Θέματα

«Χελιδονίσματα» – Τα κάλαντα της Άνοιξης

01/03/2022
in Θέματα, Πολιτισμός
A A
0
«Χελιδονίσματα» – Τα κάλαντα της Άνοιξης

Το «ΧΕΛΙΔΟΝΙΣΜΑ» είναι ένα πρωτομαρτιάτικο έθιμο, ένα μελωδικό καλωσόρισμα της Άνοιξης με ειδικά τραγούδια που λέγουν τα παιδιά γυρίζοντας από σπίτι σε σπίτι κρατώντας στεφάνι λουλουδιών ή ένα κλαδί από κισσό & ομοίωμα χελιδονιού που έχει ένα «μαγικό χαρακτήρα»:

Χελιδόνα έρχεται, από Μαύρη θάλασσα
Θάλασσα επέρασε. Έκατσε και λάλησε
Μάρτης μας ήρθε, τα λουλούδια ανθίζουν
Όξω ψύλλοι και κοριοί, μέσα υγεία και χαρά…

Τα παιδιά, με το τραγούδι τους, επικαλούνται τα αληθινά χελιδόνια, να έρθουν στον τόπο τους και μαζί μ’ αυτά η άνοιξη. Είναι ένα αναβλαστικό έθιμο και σκοπός του είναι η υποβοήθηση της βλάστησης της γης.

Ο Γεώργιος Μέγας («Ελληνικές γιορτές και έθιμα της λαϊκής λατρείας») καταγράφει ένα τραγούδι από τα «χελιδονίσματα» στις Μέτρες της Θράκης όπου δύο παιδιά παίρνουν ένα καλάθι, το γεμίζουν φύλλα κισσού και περνούν μέσα από αυτό ένα ραβδί’ στην άκρη του ραβδιού προσαρμόζουν τη χελιδόνα, ένα ξύλινο ομοίωμα πτηνού. Γύρω στον λαιμό της χελιδόνας υπάρχουν κουδουνάκια, που ηχούν, καθώς κινείται το ραβδί από το οποίο αυτή κρέμεται. Τα παιδιά με το καλάθι της χελιδόνας πηγαίνουν από σπίτι σε σπίτι και τραγουδούν:

Ήρθε, ήρθε χελιδόνα
ήρθε κι άλλη μελιηδόνα,
κάθισε και λάλησε,
και γλυκά κελάδησε:

Μάρτη, Μάρτη μου καλέ,
και Φλεβάρη φοβερέ,
κι αν φλεγίσεις κι αν τσικνίσεις,
καλοκαίρι θα μυρίσεις.

Κι αν χιονίσεις κι αν κακίσεις,
πάλιν άνοιξιν θ’ανθίσεις.
Θάλασσαν επέρασα
και στεριάν δεν ξέχασα,
κύματα κι αν έσχισα,
έσπειρα, ‘κονόμησα.

Έφυγα κι αφήκα σύκα,
και σταυρόν και θημωνίτσα,
κι ήρθα τώρα κιηύρα φύτρα,
κι ηύρα χόρτα, σπάρτα, βλίτρα,
βλίτρα, βλίτρα, φύτρα, φύτρα.

Συ, καλή νοικοκυρά,
έμπα στο κελάρι σου,
φέρ’ αυγά περδικωτά,
και πουλιά σαρακοστά,
δώσε και μιαν ορνιθίτσα,
φέρε και μια κουλουρίτσα…

Μέσα ‘δω πού’ρθαμε τώρα,
μέσα γεια, μέσα χαρά,
στον αφέντη, στην κυρά,
στα παιδιά και στους γονείς
σ’όλους τους τους συγγενείς.

Μέσα Μάρτης, έξω ψύλλοι,
έξ’ οχτροί, σας τρών’ οι σκύλοι.
Μέσα φίλοι, μέσα φτήνεια,
και χαρές, χοροί, παιγνίδια.

Η νοικοκυρά παίρνει λίγα φύλλα κισσού από το καλάθι της χελιδόνας, τα τοποθετεί στο κοτέτσι, για να γεννούν πολλά αυγά οι κότες, και δίνει ένα ή δυο αυγά στα παιδιά που ξεκινούν για άλλο σπίτι. Όπως είναι γνωστό, ο βαθυπράσινος κισσός είναι σύμβολο της αειθαλούς βλαστήσεως και θεωρείται μέσο ικανό να μεταδώσει τη θαλερότητα και τη γονιμότητα στις όρνιθες και τα άλλα ζώα. Έπαιρναν για αμοιβή γλυκίσματα και χρήματα, κάτι ανάλογο με την αμοιβή από τα κάλαντα, δίνοντας ευχές για ευημερία και ευγονία. Πρόκειται για έθιμο που κατάγεται από την αρχαιότητα, όπως αποδεικνύει το «χελιδόνισμα», δηλαδή το τραγούδι της χελιδόνας, που μας παρέδωσε ο Αθήναιος γύρω στα 200 μ.Χ., αλλά ανάγεται σε πολύ παλιότερα χρόνια.

Πέρα από τα χελιδονίσματα, με πλήθος ακόμη εθίμων υποδεχόταν ο λαός παλαιότερα, το Μάρτη και την Άνοιξη.

Οι νοικοκυρές απαραιτήτως από την παραμονή καθαρίζαν το σπίτι, ρίχναν τα σκουπίδια έξω, σπάζοντας, μάλιστα κάποιο παλιό πήλινο αγγείο για να φύγει το κακό κι ο χειμώνας. Βέβαια, φόβος και τρόμος με τον ερχομό της άνοιξης αποτελούσαν (χμ… και συχνά συνεχίζουν ν’αποτελούν!) οι ψύλλοι και τα διάφορα συναφή ζωύφια για αυτό και το «όξω ψύλλοι και κοριοί» αποτελεί ένα σύνηθες στιχάκι που ενσωματώνεται σε διάφορα λαϊκά ευχετήρια άσματα της εποχής.

Επιπλέον, όπως και σε άλλες παρεμφερείς εορτές, συνήθιζαν να «χτυπούν» ανθρώπους και ζώα με χλωρά κλαδιά, σκυλλοκρέμυδα ή ασφοδέλους ή και με κλήματα ώστε να μεταδοθεί η θαλερότητα κι η γονιμότητά τους. Και, καθώς σημειώνει ο Μέγας, «όπως κάθε αρχή στη ροή του χρόνου, έτσι και η πρώτη Μαρτίου θεωρείται ότι προσφέρεται και για μετεωρολογικές και μαντικές παρατηρήσεις. Οι παρατηρήσεις για τον καιρό, τα λεγόμενα μερομήνια, διοργανώνονται από τις γυναίκες.»


Πηγή: e-evros.gr

ShareTweetShareSendSend
Προηγούμενο Άρθρο

ΣΥΡΟΣ: Ημέρα της Γυναίκας 2022

Επόμενο Άρθρο

Κορονοϊός: Δημοσιεύθηκαν στο ΦΕΚ τα νέα μέτρα που ισχύουν από 28/2

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ

Διεθνές Συμβούλιο Μουσείων (ICOM) – 40 Χρόνια Ελληνικό Τμήμα
Θέματα

Διεθνές Συμβούλιο Μουσείων (ICOM) – 40 Χρόνια Ελληνικό Τμήμα

05/06/2023
Το 2ο βίντεο για τον πολιτιστικό θησαυρό της Σύρου που χάνεται
Θέματα

Στελέχη του Υπουργείου Πολιτισμού στην Σύρο για το «ΚΥΚΛΑΔΙΚΟΝ»

05/06/2023
ΣΥΡΟΣ: Ωράριο Επισκεψιμότητας Έκθεσης Μάρκου Βαμβακάρη (28.3-27.5.2022)
Ανακοίνωση

ΣΥΡΟΣ: Ωράρια Πολιτιστικών Χώρων για το Τριήμερο του Αγίου Πνεύματος

03/06/2023
Θέματα

«Σύρος Πολιτισµός 2023» | Δείτε το Πρόγραμμα

31/05/2023
Επόμενο Άρθρο
Κορονοϊός: Η απόφαση με όλα τα μέτρα που ισχύουν από 9/10 [ΦΕΚ]

Κορονοϊός: Δημοσιεύθηκαν στο ΦΕΚ τα νέα μέτρα που ισχύουν από 28/2

DPSD CINÉ: Mother

DPSD CINÉ: Mother

Μέγαρο Μουσικής Αθηνών: Σμύρνη, η καταστροφή μιας κοσμοπολίτικης πόλης 1900-1922

Μέγαρο Μουσικής Αθηνών: Σμύρνη, η καταστροφή μιας κοσμοπολίτικης πόλης 1900-1922

ΡΟΗ ΕΙΔΗΣΕΩΝ

ΕΚΘΕΣΗ: «Φορτηγά και άλλα πλοία» | Νίκη Δράκου

ΕΚΘΕΣΗ: «Φορτηγά και άλλα πλοία» | Νίκη Δράκου

08/06/2023
«Run – Bike – Care» στην Σύρο από τον Σύλλογο Κ.Ε.Φ.Ι.

«Run – Bike – Care» στην Σύρο από τον Σύλλογο Κ.Ε.Φ.Ι.

08/06/2023
Διαδικτυακή Ημερίδα «Η εικόνα στον αρχαιολογικό και μουσειακό λόγο» από το Πανεπιστήμιο Αιγαίου

Διαδικτυακή Ημερίδα «Η εικόνα στον αρχαιολογικό και μουσειακό λόγο» από το Πανεπιστήμιο Αιγαίου

08/06/2023
Syros Trail Challenge 2023

Syros Trail Challenge 2023

08/06/2023

ΚΑΤΗΓΟΡΙΕΣ

  • Θέματα
  • Βιβλίο
  • Εκθέσεις
  • Εποχιακά
  • Θέατρο
  • Θρησκεία
  • Μουσική
  • Οικολογία
  • Παιδί
  • Σινεμά
  • Άθληση

ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟ ΣΥΡΟΥ

ΩΡΑΡΙΑ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΩΝ ΧΩΡΩΝ

© SyrosAgenda - H εικόνα προστατεύεται από τον νόμο περι πνευματικής ιδιοκτησίας

ΔΩΡΕΑΝ ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ

ΕΚΘΕΣΗ: «Φορτηγά και άλλα πλοία» | Νίκη Δράκου
Δωρεάν

ΕΚΘΕΣΗ: «Φορτηγά και άλλα πλοία» | Νίκη Δράκου

by syrosagenda
08/06/2023
0

Φορτηγά και άλλα πλοία - Νίκη Δράκου Φορτηγά και άλλα πλοία στο λιμάνι της Ερμούπολης. Έρχονται, φεύγουν, φορτώνουν και ξεφορτώνουν,...

Διαβάστε περισσότερα
Διαδικτυακή Ημερίδα «Η εικόνα στον αρχαιολογικό και μουσειακό λόγο» από το Πανεπιστήμιο Αιγαίου

Διαδικτυακή Ημερίδα «Η εικόνα στον αρχαιολογικό και μουσειακό λόγο» από το Πανεπιστήμιο Αιγαίου

08/06/2023
29ο Φεστιβάλ Κιθάρας Ερμούπολης (6-10.7.2023) | Πρόγραμμα

29ο Φεστιβάλ Κιθάρας Ερμούπολης (6-10.7.2023) | Πρόγραμμα

07/06/2023

ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ

Υποχρεωτικό rapid test ακόμα και για αστικές μετακινήσεις στην περιφέρεια
Ανακοίνωση

ΚΤΕΛ Σύρου: Δρομολόγια από 6.6.2023

by syrosagenda
06/06/2023
0

Το ΚΤΕΛ Σύρου ανακοινώνει τα δρομολόγια που θα ισχύουν από 6/6/2023 Δείτε τα δρομολόγια αναλυτικά:

Διαβάστε περισσότερα
Η πλατεία Μιαούλη χωρίς πολιτιστικές εκδηλώσεις φέτος

Τεχνικό πρόβλημα στο δίκτυο του Δήμου Σύρου – Ερμούπολης

06/06/2023
ΣΥΡΟΣ: Ωράριο Επισκεψιμότητας Έκθεσης Μάρκου Βαμβακάρη (28.3-27.5.2022)

ΣΥΡΟΣ: Ωράρια Πολιτιστικών Χώρων για το Τριήμερο του Αγίου Πνεύματος

03/06/2023

MEDIA KIT

ΘΕΣΕΙΣ ΠΛΟΙΩΝ LIVE

ΘΕΣΕΙΣ ΑΕΡΟΠΛΑΝΩΝ LIVE

ΚΑΙΡΟΣ ΣΥΡΟΥ

Ermoúpolis, Greece

© 2023 Syros Agenda | Καθημερινή ενημέρωση για την τέχνη και τον πολιτισμό

No Result
View All Result
  • Culture@Home
  • Μουσική
    • Live
    • Party
    • Όπερα
    • Συναυλία
    • Χορός
  • Σινεμά
  • Θέατρο
  • Εκθέσεις
  • Βιβλίο
  • Φεστιβάλ
  • Εποχιακά
    • Συριανό Καρναβάλι
    • Σεμινάριο – Webinar
    • Συνέδριο – Συμπόσιο
    • Ομιλία
    • Ημερίδα
    • Εορτές
    • Πάσχα
  • Παιδί
  • Θρησκεία
  • Υγεία
  • Θέματα
    • Ψηφιακός Πολιτισμός
    • Πολιτισμός
    • Enfield Neorion
    • Επικαιρότητα
    • Απόψεις
    • Διάφορα
    • Διπλωματική
  • Ιστορία Σύρου

© 2023 Syros Agenda | Καθημερινή ενημέρωση για την τέχνη και τον πολιτισμό

Χρησιμοποιούμε cookies για να σας προσφέρουμε τη βέλτιστη εμπειρία πλοήγησης στον ιστότοπό μας.

Μπορείτε να μάθετε ποια cookies χρησιμοποιούμε ή να τα απενεργοποιήσετε στις ρυθμίσεις.

Syros Agenda
Επισκόπηση απορρήτου
Αυτός ο ιστότοπος χρησιμοποιεί cookies για να σας παρέχουμε την καλύτερη δυνατή εμπειρία πλόηγησης. Οι πληροφορίες cookie αποθηκεύονται στο πρόγραμμα περιήγησης και εκτελούν λειτουργίες όπως η αναγνώρισή σας όταν επιστρέφετε στον ιστότοπό μας και βοηθώντας την ομάδα μας να καταλάβει ποια τμήματα του ιστότοπου θεωρείτε πιο ενδιαφέροντα και χρήσιμα.
Απολύτως απαραίτητα cookies

Το αυστηρώς απαραίτητο cookie θα πρέπει να είναι ενεργοποιημένο ανά πάσα στιγμή, ώστε να μπορέσουμε να αποθηκεύσουμε τις προτιμήσεις σας για ρυθμίσεις cookie.

Εάν απενεργοποιήσετε αυτό το cookie, δεν θα μπορέσουμε να αποθηκεύσουμε τις προτιμήσεις σας. Αυτό σημαίνει ότι κάθε φορά που επισκέπτεστε αυτόν τον ιστότοπο θα χρειαστεί να ενεργοποιήσετε ή να απενεργοποιήσετε ξανά τα cookies.

3rd Party Cookies

Αυτός ο ιστότοπος χρησιμοποιεί το Google Analytics για τη συλλογή ανώνυμων πληροφοριών, όπως τον αριθμό επισκεπτών στον ιστότοπο και τις πιο δημοφιλείς σελίδες.

Η διατήρηση αυτού του cookie μας επιτρέπει να βελτιώσουμε τον ιστότοπό μας.

Παρακαλούμε ενεργοποιήστε πρώτα τα απολύτως απαραίτητα cookies ώστε να μπορέσουμε να αποθηκεύσουμε τις προτιμήσεις σας!