Από την Ημερίδα «ΓΝΩΡΙΜΙΑ ΜΕ ΤΗΝ ΑΠΑΝΩ ΜΕΡΙΑ» – Η σημασία της Προστασίας, Διατήρησης και Ανάδειξης της Απάνω Μεριάς- που έγινε στην Πινακοθήκη Κυκλάδων στις 13 Μαΐου 2017
Ομιλητής: Θωμάς Δρίκος, δικηγόρος – ιστορικός
Θέμα: Η σημασία του αρχαιολογικού χώρου Χαλανδριανής-Καστριού
Η Απάνω Μεριά της Σύρου αποτελεί ένα χαρακτηριστικό και καλοδιατηρημένο παράδειγμα της κυκλαδίτικης ιστορίας, της κυκλαδίτικης οικονομίας και πολιτισμού καθώς και του κυκλαδίτικου τοπίου και της αρχιτεκτονικής του:
- με ιστορία και αρχαιολογικούς χώρους που ξεκινάνε με την έναρξη του πρωτοκυκλαδικού πολιτισμού (Καστρί-Χαλανδριανή, Δελφινονήσι – 3000 π.χ.),
- με τον σπάνιο αρχαιολογικό χώρο των Γραμμάτων, που συνδέεται με τη ναυτική επικοινωνία των Κυκλαδιτών, που συνόδεψαν τον Κυκλαδικό πολιτισμό από την γέννησή του,
- με σπάνιους γεωλογικούς σχηματισμούς που απεικονίζουν την γεωλογική ιστορία του Αιγαίου,
- με έντονο θαλάσσιο πλούτο που χαρακτηρίζει την περιοχή, ως συνέχεια και σε ενότητα με το υπό θεσμοθέτηση θαλάσσιο πάρκο της Γυάρου,
- με μία τοπική οικονομία που βασιζόταν πάντα στην αγροτική και κτηνοτροφική παραγωγή σε μικρές εκτάσεις, που διαμορφώνονταν στο έντονο ανάγλυφο με τους αναβαθμούς και τις ξερολιθιές. Αγροτική παραγωγή κυρίως άνυδρη, λόγω της σοβαρής έλλειψης νερού που χαρακτήριζε πάντα τα περισσότερα νησιά των Κυκλάδων,
- με μικρούς συνεκτικούς οικισμούς με ισόγεια κατά κύριο λόγο κτίσματα, με θεμωνιές, αλώνια, πηγάδια και πάμπολλες χαρακτηριστικές αρχιτεκτονικές κατασκευές,
- με μια άγρια φυσική ομορφιά, που συνθέτουν οι απότομες πλαγιές, οι μυρωδιές από το θυμάρι και το φασκόμηλο, τα παλαιά μονοπάτια, οι ξερολιθιές και οι αναβαθμοί, οι άγριες ρεματιές μαζί με τις παρθένες παραλίες τις προστατευμένες από τους βοριάδες.
Η Απάνω Μεριά της Σύρου μετά από δεκαετίες εγκατάλειψης και αφού μέχρι σήμερα απέφυγε την άναρχη τουριστική ανάπτυξη βρίσκεται σε ένα σημαντικό σταυροδρόμι. Θα ακολουθήσει και αυτή την υπερεκμετάλλευση της βιομηχανίας του τουρισμού, που χαρακτηρίζει τα περισσότερα νησιά των Κυκλάδων ή θα μπορέσει να διατηρήσει τον χαρακτήρα της και την ιστορία της, να διασώσει και να αναδείξει τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της ξεπερνώντας την περίοδο της εγκατάλειψης και επανερχόμενη σε μία νέα περίοδο ήπιας και βιώσιμης ανάπτυξης;
