Τατιάνα Γκορέλοβα: η Σύρος για μένα ήταν ένα όνειρο

Στις 21 Ιουλίου του 2012 στο Βιομηχανικό Μουσείο της Σύρου εγκαινιάστηκε η καταπληκτική έκθεση ζωγραφικής «Συριανά τοπία από 11 Ρώσους ζωγράφους», η οποία θα διαρκέσει έως τις 30 Νοεμβρίου του ίδιου έτους. Με την ευκαιρία της έκθεσης, που αναμφίβολλα θα αποτελέσει καλλιτεχνικό γεγονός όχι μόνο για την ίδια τη Σύρο, αλλά και για την Ελλάδα ολόκληρη, όπως και η έκθεση των σύγχρονων Ελλήνων ζωγράφων στην Αγία Πετρούπολη, στην άλλη άκρη του νήματος – για τη Ρωσία, επικοινωνήσαμε με την Τατιάνα Γκορέλοβα, ζωγράφο από τη Μόσχα, η οποία το 1988 συμμετείχε στην ομάδα των Ρώσων ζωγράφων και τα έργα της οποίας εκτίθενται σήμερα στη Σύρο μαζί με τα έργα των συναδέλφων της. Η Τατιάνα Γκορέλοβα αποκρίθηκε με μεγάλη χαρά, λέγοντας, ότι εκείνο το ταξίδι στην Ελλάδα, στη Σύρο ήταν σαν δώρο Θεού, σαν εκπλήρωση των ονείρων της.

«Μελετώντας την ελληνική τέχνη, μας έγραψε, συνειδητοποιείς το μεγαλείο και τα ύψη του ελληνικού πνεύματος. Ο Έλληνας ζωγράφος δεν υπερηφανευόταν, δεν έτρεφε φιλοδοξίες, δεν ζητούσε τίτλους και έπαθλα και γι΄αυτό – δεν υπέγραφε καν τα έργα του. Δημιουργούσε! Υπηρετούσε τον Θεό! Αυτό ακριβώς τοποθέτησε την Ελληνική τέχνη στα άπιαστα για άλλους πολιτισμούς ύψη, και αισθάνομαι ευτυχής, γιατί στην Ελλάδα έβλεπα και αισθανόμουν την Ομορφιά του Κόσμου, την απεραντοσύνη του, συνηδητοποιούσα, ότι ο Κόσμος είναι γεμάτος από θαυμαστά χρώματα, από μαγικούς ήχους. Αυτή τη μαγική επίδραση έχει πάνω μου και η ελληνική μουσική. Με μεγάλη αγάπη και ευγνωμοσύνη θυμάμαι όλους τους φίλους μου στην Ελλάδα. Να είσαστε όλοι καλά!»

Τατιάνα Γκορέλοβα, Λιμάνι, 2008

Τατιάνα Γκορέλοβα,  Σπιτάκι στα βουνά, 2008

Η Τατιάνα σπούδασε ζωγραφική στην περίφημη Σχολή Καλών Τεχνών Σούρικοφ της Μόσχας, στην ίδια τάξη με τον ελληνικής καταγωγής ζωγράφο Νίκο Μαστερόπουλο, ο οποίος έφυγε από τη ζωή, αλλά τα δυο παιδιά του – επίσης ζωγράφοι – βρίσκονται σήμερα στην Ελλάδα και συνεχίζουν το έργο του.

Την ύπαιθρο των 10 Σοβιετικών ζωγράφων στη Σύρο έχουν οργανώσει το 1988 ο Γιώργος Ηλιάδης, ο ενδέκατος ζωγράφος της παρέας, γεννημένος στη Ρωσία, ο οποίος από το 1986 επαναπατρίστηκε στην Ελλάδα, και ο Νίκος Μαστερόπουλος.

Στον κατάλογο του 1988 της Σύρου διαβάζουμε:
«Η έκθεση αυτή οργανώθηκε από το Νεώριον κατόπιν σχετικής πρότασης προς τη Διεύθυνση το χειμώνα του 1987 από τον κ. Γιώργο Ηλιάδη, Σοβιετικό ζωγράφο ελληνικής καταγωγής…Λόγω της ιδιαίτερα προνομιακής θέσεώς του, το Νεώριον, στο σταυροδρόμι από την Ερυθρά προς τη Μαύρη θάλασσα και από τη Μεσόγιο προς την Ερυθρά και Μαύρη θάλασσα, εξυπηρετεί ιδιαίτερα τον Σοβιετικό εμπορικό στόλο. Επιπρόσθετα, η παράδοση του ναυπηγείου στις επισκευές και μετασκευές, που χρονολογείται από το 1861, είχε σαν αποτέλεσμα την ανάπτυξη σημαντικής συνεργασίας στον τομέα των επισκευών Σοβιετικών πλοίων, που συνεχίζεται μέχρι σήμερα.
Ως εκ τούτου, το Νεώριον ανέλαβε την πρωτοβουλία να κινηθεί και στον πολιτιστικό τομέα, προσκαλώντας στα πλαίσια της Ελληνοσοβιετικής φιλίας, δέκα Σοβιετικούς ζωγράφους για να αποθανατίσουν το όμορφο νησί μας, στοχεύοντας παράλληλα σε περαιτέρω ανάπτυξη και των εμπορικών μας σχέσεων».

Τρεις από τους 11 ζωγράφους της Σύρου – ο Μαστερόπουλος, ο Παπικιάν και ο Σόρτσεφ δε ζουν πια. «Δυστυχώς δεν γίνεται να πατήσεις δυο φορές στον ίδιο ποταμό», είπε η Τατιάνα, επαναλαμβάνοντας τα λόγια του Λεονάρντο ντα Βίντσι.
Μήπως όμως γίνεται; Και η έκθεση της Σύρου είναι εκείνη η «κόκκινη κλωστή δεμένη», εκείνο το μίτος της Αριάδνης, που θα ξετυλίξει το κουβάρι; Τα έτη 2013 και 2014 ανακηρύχθηκαν Έτος Ρωσίας στην Ελλάδα και Έτος Ελλάδας στη Ρωσία, και μήπως θα ήταν καλή ιδέα να ταξιδέψει αυτή η καταπληκτική συριανή συλλογή τόσο σε άλλες πόλεις της Ελλάδας, όσο και στη Ρωσία; Το 2013 συμπληρώνονται 25 χρόνια από το ταξίδι των Ρώσων ζωγράφων στη Σύρο, μήπως αυτή η επέτειος θα γίνει μια άλλη καλή αφορμή για ένα reunion;

«Τα χρόνια πριν το ταξίδι στην Ελλάδα ήταν για μένα περίοδος τραγικών δοκιμασιών: έχω χάσει πολλά αγαπημένα πρόσωπα. Και σαν αχτίδα του ηλίου – η προσκληση στην Ελλάδα! Δε θα ξεχάσω ποτέ την τρυφερή φροντίδα των ανθρώπων της, που μου φέρθηκαν καλύτερα και από συγγενείς. Όμορφοι άνθρωποι με όμορφες καρδιές. Θυμάμαι τα λόγια του Νίκου Μαστερόπουλου: «Ίσως κάποτε θα θυμάστε με ευγνωμοσύνη, ότι σας βοήθησα να γνωρίσετε την Ελλάδα». Σας ευχαριστώ πολύ! Όλους! Εδώ στη Μόσχα άρχισα να μαθαίνω τα ελληνικά και σήμερα δουλεύω τα ελληνικά τοπία, που τόσο αγάπησα». – Ευγενία Κριτσέφσκαγια