Η γεωγραφική θέση της Σύρου στην καρδιά του Αιγαίου της έδωσε πλούτο και δόξα, κάνοντάς τη σταθμό ανεφοδιασμού των πλοίων μεταξύ Κωνσταντινούπολης και των λιμανιών της Δυτικής Ευρώπης. Νωρίς εγκαταστάθηκαν οι καθολικοί πληθυσμοί στη Σύρο φέρνοντας στο νησί δυτικότροπες καλλιέργειες, αλλά και την εκτροφή της αγελάδας, πράγμα σπάνιο μέχρι τότε στα νησιά του Αιγαίου. Η τροφή της Σύρου χαρακτηρίζεται από μια πολυεθνικότητα. Αναμφίβολα θα βρει κανείς εκεί τα παραδοσιακά αιγαιοπελαγίτικα φαγητά. Πολλές φορές εξελιγμένα με άριστο τρόπο, όπως ένα κατσικάκι ντόπιο μαγειρεμένο με καππαρόφυλλα, καρότα και ντομάτα ή ένα κουνελάκι που με ξετρέλανε μαγειρεμένο με μουστάρδα και δενδρολίβανο.
Όμως ας σταθούμε λίγο στα παραδοσιακά προϊόντα της Σύρου και πάνω απ’ όλα στο κορυφαίο τυρί, όχι μόνο της Σύρου αλλά πιθανώς και ολόκληρης της Ελλάδας, το «Σαν Μιχάλη». Φτιάχνεται από τον Συνεταιρισμό του νησιού, από αγελαδινό γάλα με περισσότερες της μίας διαδοχικές ζυμώσεις, δίνοντας ένα σκληρό κίτρινο τυρί που με μία μακροχρόνια ωρίμανση μπορεί κανείς να το συγκρίνει ακόμα και με την παρμεζάνα. Πιστεύω ότι είναι απαραίτητο και να δοκιμάσετε το τυρί επιτόπου, αλλά εάν το ταξίδι της επιστροφής σας δεν είναι μακρινό, να πάρετε μαζί σας μια μικρή ποσότητα.
Δύο είναι τα γλυκά που σφραγίζουν τη ζαχαροπλαστική του νησιού. Το ένα είναι το παραδοσιακό λουκούμι. Φτιάχνεται στη Σύρο πάνω από 100 χρόνια με συνταγή που ήρθε από τη Μικρά Ασία και φαίνεται ότι το τοπικό νερό από τα πηγάδια, όντας μαλακό, επιτρέπει να δημιουργηθεί μία εξαιρετική ποιότητα λουκουμιού. Το λουκούμι αρωματίζεται με χίλια δυο αρώματα και μπορεί στη καρδούλα του να κρύβει πολλούς διαφορετικούς ξηρούς καρπούς. Θα μπερδευτείτε με την ποικιλία γι’ αυτό προτιμήστε να πάρετε κουτάκια με πολλά διαφορετικά αρώματα και γεύσεις. Το κορυφαίο που δοκίμασα ήταν με μέλι και καρύδια. Και επιπλέον όλων θέλω να τονίσω ότι για μας όλους που αγαπάμε τα γλυκά το λουκούμι είναι το ιδανικό γλυκό μας. Δυο μικρά λουκούμια μας δίνουν την αίσθηση της γλύκας χωρίς να μας παχαίνουν.
Το δεύτερο κορυφαίο γλυκό του νησιού είναι η χαλβαδόπιτα. Μια μάζα από μαρέγκα, ζάχαρη και μέλι με πολλά αμύγδαλα μέσα που κλείνεται ανάμεσα σε δύο όστιες. Υπάρχει περίπτωση σε όλη μου τη ζωή να μην ζητήσω μια χαλβαδόπιτα, μα μόλις φτάσω στη Σύρο το πρώτο πράγμα που θα κάνω είναι να αγοράσω ένα πακετάκι χαλβαδόπιτες από τους πλανόδιους πωλητές του λιμανιού.
|
Μαραθόπιτα Σύρου |
Στέκομαι μπροστά στη πόλη της Σύρου βλέποντας το λόφο μέχρι ψηλά. Πλούσιοι και φτωχοί συμβιώνουν εδώ και εκατοντάδες χρόνια. Σικ ψαροταβέρνες με αστακούς και αχινοσαλάτες, αλλά και λαϊκά ταβερνάκια με γαύρο και τηγανητές γόπες. Ό,τι θες θα βρεις στη Σύρο να φας. Τα κρέατα είναι όλα ντόπια, τα ψάρια από τα καΐκια της ημέρας. Είναι τέτοια μεγάλη η γαστρονομική παράδοση της Σύρου που σκεφτείτε ότι το πρώτο βιβλίο μαγειρικής που γράφτηκε στην Ελλάδα ήταν στη Σύρο λίγο μετά την επανάσταση του 1821.
του Ηλία Μαμαλάκη, Δημοσιογράφου Γεύσης
Πηγή: Syros Guide Book 2008