Λένε ότι αυτό που κάνει τη Γη να γυρίζει είναι το χρήμα. Ίσως και να ‘χουν δίκιο. Όμως αυτό που μας κρατάει όρθιους και δυνατούς είναι η ομορφιά, ο έρωτας… Είναι η τέχνη.
Αν δεν υπήρχε τέχνη, δεν θα υπήρχε άνθρωπος. Θα ‘χαμε χαθεί, αντιμέτωποι με τη φρίκη της καθημερινότητας – και την αβάσταχτη ελαφρότητα του είναι.
Ο νους μας είναι τριαδικός: Λογικό, θυμικό και φαντασιακό.
Η λογική με το συναίσθημα αντιμάχονται συχνά (συνήθως κερδίζει το συναίσθημα).
Η φαντασία είναι αυτή που αναλαμβάνει να γεμίσει τα κενά, να γεφυρώσει τις διαφορές, τα χάσματα, να καταργήσει τις ανακολουθίες.
Η φαντασία πατάει στο σταθερό έδαφος της λογικής, παίρνει δύναμη απ’ το ανεξέλεγκτο κι απρόβλεπτο θυμικό… κι εκτοξεύεται ως το άπειρο.
Η τέχνη είναι δημιούργημα της φαντασίας, όση λογική και συναίσθημα κι αν εμπεριέχει. Είναι ένα ψέμα – που μοιάζει πιο αληθινό απ’ όλες τις αλήθειες.
~~~
Είναι η Αντιγόνη που θάβει τον αδελφό της –αδιαφορώντας για τις συνέπειες.
Είναι τα σώματα δύο ανθρώπων που χορεύουν τανγκό.
Είναι τ’ άδεια μάτια των γυναικών του Μοντιλιάνι.
Είναι ο Ντύλαν που τραγουδά βραχνά: «Πού ήσουν, γαλανομάτη γιε μου;»
Είναι ο Δαβίδ του Μικελάντζελο με τους γκροτέσκους μυς -κι ο Ερμής του Πραξιτέλη, πιο ανθρώπινος από τους ανθρώπους.
Είναι η Μόλλυ Μπλουμ του Τζέιμς Τζόις που μονολογεί: “Ναι θέλω Ναι!”
Είναι ο ταξιτζής Ντενίρο που μιλά στο είδωλο του.
Είναι το πρώτο τεύχος του Amazing Spiderman.
Είναι το αγόρι-άγγελος στη φωτογραφία του Κουντέλκα.
Είναι το γκράφιτι που έφτιαξαν με στένσιλ, στον τοίχο απέναντι απ’ τα δημόσια ουρητήρια.
Είναι το θέατρο σκιών, στην Ινδονησία, στην Κίνα, στον Πειραιά.
Είναι το φιδάκι που πλάθει με πλαστελίνη ένα δίχρονο παιδί.
Είναι τα ελάφια στο σπήλαιο του Αλταμίρα.
Είναι ο πλανόδιος μουσικός που παίζει ακορντεόν στην άκρη του δρόμου.
Είναι ο έφηβος που γράφει ερωτικά στιχάκια.
~~~
Η τέχνη είναι ένας ψεύτικος, ένας ανορθολογικός, ένας υπερφυσικός κόσμος. Κι όμως…
Η τέχνη είναι η λυδία λίθος· φανερώνει, καλύτερα από κάθε επιστήμη και θρησκεία και πολιτική, ποιος είναι ο άνθρωπος.
Η τέχνη είναι η ανθρώπινη θέωση, γιατί εκφράζει την προσπάθεια ενός θνητού ζώου, ενός πεπερασμένου όντος, να φτάσει το άπειρο, ν’ αγγίξει το απόλυτο, να κατανοήσει τον θάνατο.
Η τέχνη είναι το ύψιστο ψέμα. Κι όταν αρνείται τα πάντα, όταν καταστρέφει όλες τις συμβάσεις, τότε γίνεται ό,τι πιο κοντινό στην Αλήθεια.