Αποκατάσταση 4 ταφικών μνημείων στο Κοιμητήριο του Αγ. Γεωργίου Ερμούπολης

Αποκατάσταση 4 ταφικών μνημείων στο Κοιμητήριο του Αγ. Γεωργίου της Ερμούπολης, προϋπολογισμού 59.437,80€ πλέον ΦΠΑ 24%

Μια θετική εξέλιξη υπάρχει για την αποκατάσταση τεσσάρων ταφικών μνημείων στο Κοιμητήριο του Αγ. Γεωργίου της Ερμούπολης. Αναρτήθηκε στις 26/10/2020 στο ΚΗΜΔΗΣ η διακήρυξη του «Υποέργου 1: Υπηρεσία Τεχνικού Συμβούλου για το έργο συντήρησης και αποκατάστασης 4 διατηρητέων ταφικών μνημείων στο Κοιμητήριο Αγ. Γεωργίου της Ερμούπολης Σύρου». Την είδηση ανακοίνωσε στο προσωπικό του προφίλ στο facebook κ. Μηνάς Αληφραγκής, Αντιδήμαρχος Τεχνικών Υπηρεσιών.

Ο προϋπολογισμός του έργου είναι 59.437,80€ πλέον ΦΠΑ 24%, χρηματοδοτούμενο από Εθνικούς πόρους μέσω ΠΔΕ διάρκειας 24 μηνών από την υπογραφή της σύμβασης (Όσο διαρκεί και το έργο συντήρησης των ταφικών μνημείων). Υποχρέωση του συμβούλου είναι η συνδρομή του στην Τεχνική Υπηρεσία του Δήμου όσον αφορά την ωρίμανση- δημοπράτηση – υλοποίηση της πράξης, λόγω του εξαιρετικά εξειδικευμένου αντικειμένου και της έλλειψης ανάλογου προσωπικού στον Δήμο Σύρου – Ερμούπολης. Για τον σκοπό αυτό, έχει την υποχρέωση να συνεργάζεται με έμπειρους συντηρητές εγγεγραμμένους στα αντίστοιχα μητρώα του Υπουργείου Πολιτισμού και ειδικοτήτων ανάλογων των εργασιών που προβλέπονται στις εγκεκριμένες μελέτες, οι οποίοι θα προσυπογράφουν κάθε έγγραφο, σχέδιο ή γνωμοδότηση και γενικά κάθε στοιχείο που άπτεται της αρμοδιότητάς τους. Η παροχή της υπηρεσίας θα γίνει σε τρία διακριτά στάδια.  Η παραλαβή των προσφορών θα είναι έως τις 16.11.20 και η αποσφράγιση την ίδια ημέρα.

Το Νεκροταφείο του Αγ. Γεωργίου της Ερμούπολης

Το Νεκροταφείο του Αγ. Γεωργίου της Ερμούπολης εγκαινιάστηκε το 1834. Το παλαιότερο τμήμα του βρίσκεται στα νότια του περιβόλου του Αγ. Γεωργίου και περιλαμβάνει δύο κατηγορίες τάφων: τους απλούς και τους μνημειακούς. Η πρόταση του έργου αφορά στους δεύτερους, οι οποίοι χρονολογούνται από το 1870 και μετά. Αποτελούν ένα θαυμαστό και σπάνιο σύνολο γλυπτικών και αρχιτεκτονικών έργων, που ακολουθούν τις αρχές του κλασικισμού. Σήμερα, η κατάσταση που επικρατεί στα μνημεία είναι πολύ κακή. Η διάβρωση έχει επεκταθεί σε όλες τις επιφάνειες των μαρμάρων. Πολλά από τα μνημεία παρουσιάζουν φθορές που έχουν ως συνέπεια ακόμη και την αποκόλληση τμημάτων τους.

Τα μνημεία παρουσιάζουν βλάβες, όπως αναφέρεται στην εισήγηση των Τεχνικών Υπηρεσιών του Δήμου προς το Υπουργείο Πολιτισμού (βλ. τεύχη ΕΔΩ), που στη μεγάλη πλειονότητά τους οφείλονται στη διάβρωση και τη συνακόλουθη διόγκωση των σιδηρών συνδετήριων. Τα σημαντικότερα προβλήματα παρουσιάζουν τα παρακάτω τέσσερα ταφικά μνημεία, τα οποία και μελετήθηκαν κατά προτεραιότητα και αποφασίστηκε η συντήρηση και αποκατάστασή τους, τα οποία ανήκουν στις οικογένειες ή στους κληρονόμους των Νικηφόρου Γεωργιάδου, Νικολάου Πρασσακάκη, Γ. Γιαννίκογλου και Ιωάννου Σταματίου Πρωΐου.

Οι πληροφορίες που λαμβάνουμε για τα πρόσωπα είναι οι εξής:

Ο Ν. Γεωργιάδης (1842-1915) καταγόταν από τη Χίο, παντρεύτηκε την Αιτωλία Βοηκλέους (1857-1937) και απέκτησαν τέσσερα τέκνα, εκ των οποίων ο Ιάσων Ν. Γεωργιάδης (1887-1918) ετάφη στον ίδιο χώρο. (Π. Γαβαλά, Ε. Γαρέζου, ό. π. σ. 14 και 362-364).

Γνωρίζουμε πως ο Γ. Γιαννικόγλου (1814-;) ήταν έμπορος και απέκτησε τον Αλκιβιάδη Γιαννικόγλου, ο οποίος παντρεύτηκε τη Μαρία το 1881 και αγόρασε το μαυσωλείο το 1890. (Π. Γαβαλά, Ε. Γαρέζου, σ. 412-3).

Για τα πρόσωπα που αναφέρονται στις επιγραφές γνωρίζουμε τα εξής: Ο Στ. Γαλάτης ήταν δικηγόρος, γεννήθηκε στη Χίο το 1808 και απεβίωσε στην Ερμούπολη στις 14.8.1875. Το ίδιο έτος απεβίωσε στην Ερμούπολη ο αδελφός του Ευστράτιος Γ. Γαλάτης. (Π. Γαβαλά, Ε. Γαρέζου, σ. 365-368).

Ο Ν. Πρασσακάκης καταγόταν από τη Χίο, ήταν έμπορος στη Μασσαλία και έλαβε μέρος στην Επανάσταση του 1821. Παντρεύτηκε την Αικατερίνη Λ. Σκυλίτση στη Χίο στις 31.5.1815. Ο θάνατος του προήλθε από τη θλίψη του για το θάνατο του υστερότοκου υιού του Λεωνή. Μετείχε στην Δ’ Εθνοσυνέλευση του Άργους (1829) ως πληρεξούσιος των Χίων και διετέλεσε δήμαρχος Ερμούπολης. Μετά τη δολοφονία του Καποδίστρια εγκαταστάθηκε στην Ερμούπολη. Επί δημαρχίας του ανεγέρθη το 1 837 το πρώτο νεκροστάσιο του νεκροταφείου (Π. Γαβαλά, Ε. Γαρέζου, ό. π. σ. 14 και 440-443).

Η έκταση και η σημασία των βλαβών των παραπάνω ταφικών μνημείων κρίνεται ιδιαίτερα σημαντική με σοβαρούς κινδύνους για την διάσωσή τους και για τον λόγο κρίνεται απολύτως απαραίτητη η άμεση εκτέλεση των εργασιών συντήρησης και αποκατάστασης αυτών στα πλαίσια των υποχρεώσεων του Ν. 3028/2002 «Για την προστασία Αρχαιοτήτων και εν γένει της Πολιτιστικής Κληρονομιάς». Η αποκατάστασή τους θα βοηθήσει στην προβολή της Ερμούπολης και στην προσέλκυση τουριστικής κίνησης, καθώς τα μνημεία αυτά αποτελούν εθνική πολιτιστική κληρονομιά και έχουν ενταχθεί στην Ένωση των Σημαντικών Κοιμητηρίων της Ευρώπης (Association of Significant Cemeteries of Europe – ASCE).

Για την ιστορία να αναφέρουμε ότι από δημοσίευση της Επιτροπείας του Ιερού Ναού του Αγίου Γεωργίου, στην Εφημερίδα “Θάρρος” στις 11.5.1928, την οποία είχε υπογράψει ο Μητροπολίτης κ. Αθανάσιος, στον Κανονισμό του Νεκροταφείου Ερμουπόλεως γινόταν ειδική μνεία στις “Υποχρεώσεις Ιδιοκτητών Μαυσωλείων και Τάφων” προς αποφυγήν κάθε παραπόνου προς γνώσιν των συμπολιτών και ότι η τήρησις τούτου είναι απολύτως επιβεβλημένη άνευ ουδεμιάς εξαιρέσεως, όπως τονίζεται. (Μπορείτε να διαβάσετε τι προβλέπεται ΕΔΩ)

Σίγουρα όλα τα ταφικά μνημεία στο Κοιμητήριο του Αγίου Γεωργίου χρειάζονται ένα έλεγχο και πιθανόν μια αποκατάσταση, αλλά αυτό γίνεται σταδιακά καθώς το κόστος και οι αδειοδοτήσεις είναι δύσκολες και χρονοβόρες διαδικασίες. Ευελπιστούμε ότι με την πάροδο του χρόνου θα αποκατασταθούν περισσότερα ώστε να αποφευχθούν οι περαιτέρω βλάβες στα ήδη υπάρχοντα.