Με αφορμή το 10ο Χαριστικό Παζάρι Ελληνικών & Ξενόγλωσσων Βιβλίων στη Βαρδάκειο Σχολή Ερμούπολης οι επισκέπτες πέρα από την ευκαιρία που είχαν να ανταλλάξουν βιβλία, μπόρεσαν να γνωρίσουν μέρος της ιστορίας της Βαρδακείου Σχολής μέσω των ιστορικών φωτογραφιών από το αρχείο της, οι οποίες φιλοξενούνταν σε ιδιαίτερο χώρο. Η έκθεση θα είναι επισκέψιμη κατά τις πρωϊνές ώρες σύμφωνα με το ωράριο της γραμματείας της σχολής.
Η προσφορά ετών της Βαρδακείου Σχολής στην εκπαίδευση των άπορων παιδιών μέσω των χειρόγραφων εκθέσεων με το γραφικό τους χαρακτήρα που επίσης εκτίθονταν, έδωσαν στους επισκέπτες τη δυνατότητα να αισθανθούν τις δύσκολες συνθήκες τις οποίες βίωναν. Πολλά παιδιά περιέγραφαν τη ζωή τους είτε εργαζόμενα ως υπηρέτριες σε σπίτια για να βοηθήσουν τις οικογένειες τους, είτε επειδή ήθελαν να ανοίξουν δικό τους μαγαζί, είτε γιατί ήθελαν να «μπαρκάρουν» και χαίρονταν γιατί «μάθαιναν γράμματα» και ήταν αισιόδοξα με τις γνώσεις που αποκτούσαν.
Το πρωί όλα έπρεπε να δουλεύουν και το βράδυ να πηγαίνουν στη σχολή. Ήταν γνωστά ως τα «αόρατα παιδιά», όπως αναφέρουν tanea.gr, είτε επειδή δούλευαν σε μέρη όπου η παιδική ηλικία ήταν παράνομη, είτε επειδή οι οικογένειές τους ήταν τόσο φτωχές και δεν υπήρχαν χρήματα για περιττά έξοδα, όπως ένα φωτογραφικό ενθύμιο. Τα παιδιά αυτά ήταν αθέατα από τον φωτογραφικό φακό. Εργάζονταν σε διάφορες δουλειές στην πόλη και ήταν παιδιά του βρεφοκομείου, του ορφανοτροφείου και των συσσιτίων.
Σύντομη ιστορία της Βαρδακείου Σχολής
Η Βαρδάκειος Σχολή Ερμούπολης ιδρύθηκε από τον Φιλολογικό Σύλλογο Αθηνών «Παρνασσό» με σκοπό την καταπολέμηση του αναλφαβητισμού στη Σύρο μέσω της προσφοράς δωρεάν εκπαίδευσης στα γράμματα και τις τέχνες. Όντας από τους πρώτους συνεταιρισμούς που συστάθηκαν γι’ αυτόν τον σκοπό, έδωσαν την ευκαιρία σε εργαζόμενα παιδιά να αποκτήσουν το απολυτήριο του δημοτικού σχολείου, παρακολουθώντας μαθήματα πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης μετά τη δουλειά τους.
Το έτος 1888 αποτελεί σταθμό για τη Σχολή, καθώς ο «Παρνασσός» παραχωρεί το διώροφο κτίριο της οδ. Μάρτεν Νόρδεστρομ. Επίσης αλλάζει ο τρόπος διοίκησης και λειτουργεί πια ως Σωματείο με πενταμελές συμβούλιο, έχοντας πολλούς συνεταιρισμούς να υποβοηθούν χρηματικά τη Σχολή. Παράλληλα, ιδρύθηκε η Σχολή Απόρων Γυναικών όπου εκπαίδευε νέες γυναίκες στο πλέξιμο και στη ραπτική. Στα παιδιά όπως και στις γυναίκες παρέχονταν: δωρεάν ιατροφαρμακευτική περίθαλψη, τρόφιμα ή κατά περίπτωση καλύπτονταν άλλες ανάγκες. Η Σχολή Γυναικών διατηρήθηκε έως το 1915.
Το 1938 με δωρεά του ευεργέτη Ιωάννη Βαρδάκα έγινε ριζική ανακαίνιση και επισκευή του κτιρίου της Σχολής και γι’ αυτόν τον λόγο ονομάστηκε Βαρδάκειος Επαγγελματική και Νυχτερινή Σχολή Ερμουπόλεως. Μέσα στις δεκαετίες πολλοί ευεργέτες πρόσφεραν σημαντικά ποσά για να καλυφθούν οι αυξημένες ανάγκες της Σχολής.
Συνολικά περισσότεροι από 1.000 μαθητές αποφοίτησαν από τις τάξεις της. Μικρή ατονία παρατηρείται κατά την περίοδο του 2ου Π.Π. και στα πρώτα μεταπολεμικά χρόνια. Οι τελευταίοι μαθητές της Σχολής πήραν το απολυτήριό τους το 1976.
Από το 1995 η Σχολή ανασυγκροτείται και με νέο διοικητικό συμβούλιο, με πρόεδρο τον Παντελή Ζαραφωνίτη, δραστηριοποιείται ξανά διοργανώνοντας σεμινάρια και φιλοξενώντας εργαστήρια της Ν.Ε.Λ.Ε αλλά και πολιτιστικές δράσεις σωματείων.
Από το 2004 δραστηριοποιείται στο χώρο της εκπαίδευσης ενηλίκων και διοργανώνει κάθε χρόνο δωρεάν ετήσια προγράμματα εκμάθησης της ελληνικής γλώσσας για μετανάστες και της αγγλικής, ισπανικής και ρωσικής γλώσσας για έλληνες και μετανάστες. Επίσης πολλά επιμορφωτικά σεμινάρια με ποικίλη θεματολογία πραγματοποιούνται κάθε χρόνο στο εντευκτήριο της.
Επίσημη ιστοσελίδα: www.vardakeios.gr
