Βρίσκονται διάσπαρτα σε όλη τη χώρα και θυμίζουν το ένδοξο βιομηχανικό παρελθόν της Ελλάδας. Πολλές φορές περνάμε δίπλα τους χωρίς να γνωρίζουμε τι είναι ή ποια είναι η ιστορία τους. Πολλές φορές από προφορικές μαρτυρίες έχουμε τη δυνατότητα να τα γνωρίσουμε.
Αυτές τις απορίες μας έρχεται να λύσει η Ομάδα ΒΙ.Δ.Α. σε μια προσπάθεια ευαισθητοποίησης του κοινού. Μετά από την ίδρυση της ομώνυμης ομάδας «Βιομηχανική Αρχαιολογία» στο Facebook, παρατηρήθηκε μια διάδραση μεταξύ των ανθρώπων, από οποιονδήποτε ήθελε να συνδράμει και μάλιστα πολλά μέλη δημοσιεύοντας φωτογραφίες τους ή βίντεο, βοήθησαν στο να υπάρξει μια καλύτερη εικόνα/καταγραφή των βιομηχανικών μνημείων πανελληνίως.
Η σειρά ντοκιμαντέρ για την ελληνική αρχιτεκτονική, στον Τηλεοπτικό Σταθμό της Βουλής των Ελλήνων με τίτλο «Αστικό Τοπίο», παρουσίασε την Ομάδα ΒΙ.Δ.Α. σ’ ένα ημίωρο ντοκιμαντέρ.
Στο πάνελ της εκπομπής συμμετείχαν oι
Ηρακλής Φασουράκης, Χημικός μηχανικός,
Δρ. Μαρία Μαυροειδή, Ιστορικός – Βιομηχανική Αρχαιολόγος,
Χρήστος Λαμπρόπουλος, Εκπαιδευτικός – Ινστιτούτο Εκπαιδευτικής Πολιτικής,
Μαριλένα Βακαλοπούλου, Πολιτισμιολόγος
Δρ. Μαρία Δανιήλ, Αρχιτέκτων Μηχανικός
Οι συμμετέχοντες μίλησαν για την ανάγκη δημιουργίας της ομάδας ώστε να διασωθούν και να αναδειχθούν τα βιομηχανικά απομεινάρια της Ελλάδας. Αναφέρθηκαν στην ανάγκη δημιουργίας της ομάδα τους και μέσω της ιστοσελίδας της Ομάδα ΒΙ.Δ.Α. https://vidarchives.gr ο επισκέπτης μπορεί να γνωρίσει τα βιομηχανικά μνημεία της περιοχής του αλλά και όλης της χώρας.
Μπορείτε να βοηθήσετε την ομάδα στην έρευνά της με βιομηχανικά μνημεία που υπάρχουν στην περιοχή σας μέσω οδηγιών που παρέχονται στην ιστοσελίδα της.
Μπορείτε να δείτε όλο το ντοκιμαντέρ ΕΔΩ
Σε πολλά κράτη ο βιομηχανικός τουρισμός και οι επισκέψεις πολλών επισκεπτών στα διάφορα μνημεία έχουν αυξηθεί εισφέροντας και με αυτόν τον τρόπο στα έσοδα της χώρας. Κάτι τέτοιο επιτρέπει την εναλλαγή επισκεπτών καθόλη τη διάρκεια του έτους. Ήδη η ομάδα έχει ξεκινήσει τις «βιομηχανικές» ξεναγήσεις στον Πειραιά και θα ακολουθήσουν και άλλες.
Λίγα λόγια για την Ομάδα των Βιομηχανικών Δελτίων Καταγραφής
Η ομάδα των Βιομηχανικών Δελτίων Καταγραφής απαρτίζεται από ανθρώπους με διαφορετικό επιστημονικό υπόβαθρο, αλλά με κοινά ερευνητικά αντικείμενα και ενδιαφέροντα: τη βιομηχανική αρχαιολογία και τη βιομηχανική κληρονομιά.
Τα μέλη της ομάδας συναντήθηκαν αρχικά στην ομάδα «Βιομηχανική Αρχαιολογία» στο Facebook και -πέρα από την κοινή τους αγάπη- τους συνέδεσαν περαιτέρω οι διαπιστώσεις ότι, ενώ παρατηρείται μια επιταχυνόμενη απώλεια σημαντικών καταλοίπων της βιομηχανικής δραστηριότητας της Ελλάδας, ταυτόχρονα είναι ισχυρή η έλλειψη ενός κεντρικού, επίσημου και ελεύθερα προσβάσιμου αρχείου καταγραφών για την ελληνική βιομηχανική κληρονομιά, το οποίο να επιτρέπει αφ’ ενός τη μελέτη της και αφ’ ετέρου την αξιολόγηση και προστασία της. Οι κοινές αυτές διαπιστώσεις τους προκάλεσαν την επιθυμία να δράσουν και να αναλάβουν πρωτοβουλίες για τη βελτίωση, ή και την αντιστροφή, αυτής της κατάστασης. Και κυρίως, να δραστηριοποιηθούν συλλογικά για τη διατήρηση-διάσωση του κοινού μας βιομηχανικού παρελθόντος ως αναπόσπαστου κομματιού της ιστορίας μας που πρέπει να παραδοθεί στις επόμενες γενιές ως γνώση και παρακαταθήκη.
Το επιστέγασμα αυτών των διεργασιών υπήρξε η συγκρότηση της ομάδας ΒΙ.Δ.Α. ως μία συλλογική διεπιστημονική προσπάθεια που επιχειρεί να καταγράψει, να αποτυπώσει, να τεκμηριώσει, να διασώσει σε φυσική ή ψηφιακή μορφή, να διαδώσει και να προβάλει, να ευαισθητοποιήσει το κοινό και την πολιτεία και εν τέλει να συμβάλει στη διατήρηση της ελληνικής βιομηχανικής κληρονομιάς.
Πέρα από τα υλικά κατάλοιπα της βιομηχανικής δραστηριότητας και της καθημερινής εργασίας ανδρών και γυναικών -ακόμη και παιδιών- (εγκαταστάσεις, κτίρια, μηχανήματα, εργαλεία, αρχεία), τα άυλα ίχνη που περιέχονται στην τεχνογνωσία, στις ανθρώπινες αναμνήσεις και στα ήθη αποτελούν αναπόσπαστο -μα και εξαιρετικά ευαίσθητο- κομμάτι αυτού του πολιτισμού και πρέπει επίσης να διασώζονται, γι’ αυτό και προσεγγίζουν τη βιομηχανική μας κληρονομιά με σεβασμό για όλη την ποικιλομορφία και τη συνθετότητά της.