Το Σάββατο 11 Μαρτίου 2023, κατά τη διάρκεια της Γενικής Συνέλευσης των μελών του Ναυτικού Μουσείου της Ελλάδος, τιμήθηκαν τα μέλη που συνέβαλαν σημαντικά με την εθελοντική προσφορά τους υπέρ των σκοπών του Μουσείου και κατά συνέπεια στην προβολή της ναυτικής μας παράδοσης.
Η Πρόεδρος του Μουσείου κυρία Αναστασία Αναγνωστοπούλου – Παλούμπη στην ομιλία της ανέφερε:
“…Στο πλαίσιο των εκπαιδευτικών προγραμμάτων μας είχαμε την τιμή να συνεργαστούμε με την Πολιτιστική Ομάδα «Αρχιπέλαγος». Πρωταγωνιστές σε αυτή τη συνεργασία ήταν η κυρία Ευδοκία Βουβάλη και ο κύριος Νικόλαος Παπαδόπουλος, μέλη του Ναυτικού Μουσείου της Ελλάδος και ταυτόχρονα ιδρυτικά μέλη της Πολιτιστικής Ομάδας. Η κα Βουβάλη και ο κος Παπαδόπουλος όλη τη σχολική χρονιά του 2018-2019 σχεδίασαν και παρουσίασαν στο μουσείο απολύτως δωρεάν την εκπαιδευτική δράση με τίτλο “Οι Σφουγγαράδες της Καλύμνου”, για μαθητές Ε’ & ΣΤ’ Δημοτικού, Γυμνασίου & Λυκείου. Το πρόγραμμα διαρκούσε μιάμιση ώρα και τα παιδιά μάθαιναν για την εποχή της ακμής της σπογγαλιείας, το ψάρεμα των σφουγγαριών καθώς και τους κινδύνους που αντιμετώπιζαν οι σφουγγαράδες. Παρουσιάζονταν επίσης στα παιδιά οι τοπικές ναυτικές παραδόσεις που νησιού, τα είδη των σφουγγαριών, τα στάδια επεξεργασίας τους και οι χρήσεις τους. Θα τονίζω ότι η κα Βουβάλη και ο κος Παπαδόπουλος ποτέ δεν έλαβαν την παραμικρή αποζημίωση από το μουσείο για αυτές τις παρουσιάσεις, ούτε καν τα έξοδα για το υλικό που έδιναν στα παιδιά ως αναμνηστικό της επίσκεψής του. Για αυτή την πολύ σημαντική συνδρομή τους στο εκπαιδευτικό έργο του Ναυτικού Μουσείου της Ελλάδος, το οποίο διεύρυνε κατά αυτό τον τρόπο την απήχηση του στην εκπαιδευτική κοινότητα. Οι μαθητές πλήρωναν μόνο το συμβολικό αντίτιμο των 2 ευρώ για την εισιτήριο της εισόδου τους.
Η Ευδοκία Βουβάλη γεννήθηκε στην Αθήνα και η καταγωγή της είναι από την Kάλυμνο. Σπούδασε Ψυχολογία, έχει μεταπτυχιακά στην “Αποτελεσματική Επικοινωνία” και στην Ιστορία της Τέχνης. Έχει λάβει έπαινο της UNESCO για τη συμμετοχή της σε σεμινάρια για τον Κινέζικο Πολιτισμό. Πλουσιότατη είναι η εθελοντική της προσφορά στον ευαίσθητο τομέα της φροντίδας της 3ης ηλικίας και στις πολιτιστικές δράσεις για την προβολή της Καλύμνου, των Δωδεκανήσων και της ελληνικής ναυτικής παράδοσης γενικότερα.
Ο Νικόλαος Παπαδόπουλος γεννήθηκε στην Αθήνα και η καταγωγή του είναι από την Σμύρνη της Μ. Ασίας. Σπούδασε Ψυχολογία και Διοίκηση Τουριστικών επιχειρήσεων και έχει μεταπτυχιακό στην “Αποτελεσματική Επικοινωνία”. Παρακολούθησε και πήρε έπαινο της UNESCO για την συμμετοχή του στα σεμινάρια για τον Κινέζικο Πολιτισμό. Είναι μέλος του National Geographic Society και της Εστίας Νέας Σμύρνης και μαζί με τη σύζυγο του έχει αναπτύξει παράλληλα πλουσιότατο έργο στον τομέα του εθελοντισμού για την προώθηση της ναυτικής πολιτιστικής παράδοσης της Καλύμνου και των Δωδεκανήσων.
Κομβικός σκοπός του έργου του μουσείου είναι η προστασία και ανάδειξης των παραδοσιακών σκαφών και της ξυλοναυπηγικής τέχνης. Σήμερα πολύ λίγα σκαριά έχουν επιβιώσει. «Τα αγαπώ αυτά τα καράβια εκεί πέρα βλέπεις τη ρωμιοσύνη τη βασανισμένη, μα που δεν χάνει το κέφι της και το μεράκι της…» έγραφε ο Φώτης Κόντογλου.
Εμείς έχουμε την πεποίθηση ότι πρέπει να δοθεί ειδικό βάρος όχι μόνο στη διατήρηση των ίδιων των πλοίων αλλά και στο επάγγελμα του ξυλοναυπηγού, Να μην χαθεί η πολύτιμη αυτή γνώση και δεξιότητα που έχει τις ρίζες της στην αρχαιότητα και να καλλιεργηθεί η αγάπη για αυτή την πλευρά του ναυτικού μας πολιτισμού στις επόμενες γενιές Ελλήνων. Σε αυτόν τον τομέα σημαντική ήταν η συμβολή δύο νησιωτών μελών μας, που έζησαν και μεγάλωσαν με τα αυθεντικά αυτά δημιουργήματα τις ξυλοναυπηγικής μας παράδοσης.
Ο Μανώλης Ζώρζος, είναι καπετάνιος του εμπορικού ναυτικού, αλλά και για αρκετά χρόνια πλοίαρχος τουριστικών καϊκιών. Είναι γιος του Γιάννη Ζώρζου, φημισμένου καραβομαραγκού και ιδιοκτήτη ταρσανά της Σύρου. Μαζί με τον αδελφό του Νικόλα συνεχίζει την ξυλοναυπηγική παράδοση και ναυπήγηση ξύλινων σκαφών.
Ο Μανώλης Ζώρζος ασχολείται επίσης με την επίπονη εργασία της μικροναυπηγικής, κατασκευάζοντας σε κλίμακα διαφόρους τύπους παραδοσιακών σκαφών του Αιγαίου. Επίσης αποτυπώνει και καταγράφει με λεπτομέρεια κάθε στοιχείου που χρησιμοποιήθηκε, κατά τη διαδικασία της κατασκευής. Στο μουσείο προσέφερε μία χειροποίητη πλώρη τράτας και μέρος του φωτογραφικού αρχείου από την κατασκευή σκαριών. Το βραβείο παρέλαβε ο γιος του Γιώργος, καπετάνιος κι αυτός.
Ο Αντώνιος Βλασσόπουλος, από τη Μύκονο, κατασκευάζει χρόνια τώρα με μεγάλο μεράκι και εξαιρετική λεπτομέρεια μοντέλα αιγιοπελαγίτικων σκαφών. Με τα δημιουργήματά του έχει εμπλουτίσει τη συλλογή του μουσείου ήδη με 6 μοντέλα καϊκιών. Επίσης τον Φεβρουάριο του 2020 προσέφερε 1 λαγουδέρα από μικρή βάρκα περαματάκι και 34 εργαλεία μαραγκού που ανήκαν στον παππού του Μαθιό Βλασσόπουλο, ο οποίος έκανε επισκευές σε ξύλινες βάρκες. Τα εργαλεία αποτελούν σημαντική συμπλήρωση της συλλογής του μουσείου για την παραδοσιακή ναυπηγική και οπωσδήποτε θα περιληφθούν στη σχεδιαζόμενη μελλοντική επανέκθεση της.