Το Eye’s Walk Digital Festival 2019 και ο συγγραφέας και ιατρός Φώτης Βλαστός παρουσιάζουν την ιστορία μιας συγκλονιστικής ανακάλυψης.
Για πρώτη φορά στην Ελλάδα θα παρουσιαστούν “Τα Γράμματα των Αζήτητων Νεκρών της Σωτηρίας” από το συγγραφέα, ιατρό και πρόεδρο της επιτροπής για το μουσείο του Νοσοκομείου “Σωτηρία”, Φώτη Βλαστό.
Μια συγκλονιστική ανακάλυψη από έναν χαρισματικό αφηγητή. Μια περιγραφή του Αρχείου που σχετίζεται με την αλληλογραφία τους καθώς και χαρακτηριστικά παραδείγματα από τις βαλίτσες που δεν επέστρεψαν ποτέ στην αφετηρία τους.
Η δεκαετία του ’40 υπήρξε σκληρή για όλη την Ελληνική επικράτεια. Για το μεγάλο νοσοκομείο των φυματικών της Αθήνας, όμως, για τη «Σωτηρία» υπήρξε δραματική: κυνηγημένοι από την πείνα και την συρρίκνωση των ιατρικών πόρων, οι φυματικοί στοιβάζονταν στο σανατόριο χωρίς ελπίδα. Όταν πέθαιναν, πολλοί από αυτούς έμεναν αζήτητοι, αφού οι οικείοι τους αδυνατούσαν να αναλάβουν τα έξοδα της κηδείας τους ή να διαχειριστούν το στίγμα της φθίσης στη γειτονιά τους. Το νοσοκομείο άνοιξε ομαδικούς τάφους όπου έθαβε τους νεκρούς του μέσα στην απόλυτη ανωνυμία. Τα προσωπικά τους είδη τακτοποιούνταν στη βαλίτσα με την οποία οι άρρωστοι περνούσαν τις πύλες και οι βαλίτσες αυτές, με τη σειρά τους, αποθηκεύονταν πίσω από ένα τοίχο από πισσόχαρτο, στα μαγειρεία. Καθώς οι δεκαετίες κύλησαν, οι βαλίτσες εκείνες ξεχάστηκαν και, μια μέρα του 2016, ανακαλύφθηκαν από τους υπαλλήλους του νοσοκομείου και πετάχτηκαν σε κάδους αναμένοντας το απορριμματοφόρο.
Η Ιστορία όμως είχε άλλη γνώμη. Κάποιος ειδοποίησε κάποιους για το ασυνήθιστο «φορτίο σκουπιδιών» κι, έτσι, 60 χρόνια αργότερα πολλές από τις φωνές των αζήτητων νεκρών της «Σωτηρίας» ακούστηκαν ξανά. Οι βαλίτσες τους ανοίχτηκαν αποκαλύπτοντας έναν πολύτιμο ανθρωπολογικό θησαυρό: έγγραφα, διαβατήρια, ταυτότητες, μικροαντικείμενα και, κυρίως, φυλαγμένα γράμματα άρχισαν να αφηγούνται με τον τρόπο τους τις ιστορίες των ξεχασμένων φθισικών, καθώς και το κλίμα μιας εποχής που ο εγκλεισμός και η συγκάλυψη προσπαθούσαν να απαλύνουν τις ανοιχτές πληγές μιας κοινωνίας χωρίς κοινωνική πρόνοια και αποτελεσματικά φάρμακα για την μολυσματική μάστιγα που την κατέτρωγε.
Το Αρχείο των Αζήτητων Νεκρών της «Σωτηρίας» βρίσκεται ακόμα σε αναμονή συντήρησης και ψηφιοποίησης, στις αποθήκες του «Μουσείου Σωτηρία» που εντάχθηκε πρόσφατα στο πρόγραμμα ΕΣΠΑ.
Με πρωτοβουλία του Eye’s Walk Festival θα παρουσιαστούν για πρώτη φορά στη Σύρο μια γενική περιγραφή του Αρχείου καθώς και χαρακτηριστικά παραδείγματα από τις βαλίτσες που δεν επέστρεψαν ποτέ στην αφετηρία τους.
Τρίτη 30 Ιουλίου 2019 | 20.30
Στο μυστικό κήπο της Ιεράς Μονής των Καπουκκίνων στην Άνω Σύρο
