Το γεωπάρκο της Σύρου – το όραμα όπως πραγματώνεται

Δυο χρόνια πριν, συγκεντρωθήκαμε για πρώτη φορά σε μια ανοιχτή συνέλευση μερικές δεκάδες πολίτες, κάτοικοι της Σύρου, για να κουβεντιάσουμε τα προβλήματα του νησιού μας. Μέσα απ’ αυτή την πρώτη συνέλευση ξεπήδησε η ιδέα ότι για να μην καταστραφεί το νησί από μιαν ανάπτυξη που δεν έχει τέλος, που δεν έχει όρια, θα πρέπει να βρεθεί ένα τρόπος ήπιας ανάπτυξης συνδυαζόμενος με εναλλακτικό τουρισμό. Δηλαδή, τουρισμός μεν αλλά ποιότητας, με σεβασμό στη νησιωτικότητα, το τοπίο και την ιστορία.

Από τότε και σε τακτά χρονικά διαστήματα μαζευόμαστε, πολύ περισσότεροι πια, σε ανοικτές συνελεύσεις στο αμφιθέατρο του Πανεπιστημίου και συζητάμε για το όραμά μας που είναι πώς θα ξαναζωντανέψουμε την Απάνω Μεριά της Σύρου, με τις παραδοσιακές της καλλιέργειες, πώς θα κάνουμε γνωστούς τους γεωλογικούς και αρχαιολογικούς θησαυρούς του νησιού και πώς θα πραγματώσουμε την κήρυξη του Γεωπάρκου Σύρου. Γι’ αυτούς όλους τους λόγους δημιουργήσαμε και μια Κοινωνική Συνεταιριστική Επιχείρηση, με σκοπούς υποστηρικτικούς στα πιο πάνω αιτήματα.

Η ΚοινΣΕπ «Απάνω Μεριά Σύρου» έχει σαν στόχο τη δημιουργία θέσεων εργασίας για ανέργους και νέους, μέσα στο πνεύμα της προστασίας και διατήρησης μιας μοναδικής νησιωτικής περιοχής και την αξιοποίησή της με όρους αειφορίας. Αυτό θα γίνει μέσα από την τόνωση της αγροτικής παραγωγής της Απάνω Μεριάς Σύρου (γεωργία, μελισσοκομία, αμπελουργία, κτηνοτροφία) και την καλλιέργεια της ιδέας εναλλακτικού και ποιοτικού τουρισμού στην ως άνω περιοχή (εκπαιδευτικός, φυσιολατρικός, περιπατητικός τουρισμός, αρχαιολογικός, γεωλογικός κλπ) που θα διαρκεί όλο το χρόνο.

Για το λόγο αυτό επιδιώκουμε να κηρύξουμε τη Σύρο παγκόσμιο γεωπάρκο-μνημείο της Ουνέσκο. Και η ιδέα αυτή για τη δημιουργία του Γεωπάρκου θα πρέπει να γίνει αποδεκτή και να αγκαλιστεί από όλη τη Συριανή Κοινωνία. Επάνω σ’ αυτό δουλεύουμε εδώ και 2 χρόνια σε πολλά επίπεδα.

Με δική μας πρωτοβουλία και σε συνεργασία με το καποδιστριακό πανεπιστήμιο Αθήνας, ο Δήμος Σύρου έχει υποβάλει πρόταση για την έγκριση προγράμματος, που σκοπό έχει την αποκατάσταση των μονοπατιών που οδηγούν σε θέσεις γεωλογικού ενδιαφέροντος, τη δημιουργία Γεωλογικού Μουσείου και άλλων υποστηρικτικών για το Γεωπάρκο υποδομών.

Όλοι εμείς οι πολίτες που έχουμε αγκαλιάσει το Όραμα του Γεωπάρκου Σύρου δουλεύουμε επίσης για τη συνεργασία με την Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου, την Αποκεντρωμένη Διοίκηση και με όλους τους σημαντικούς φορείς του νησιού.

Συνεργαζόμαστε ήδη σε διάφορα επίπεδα με το Πανεπιστήμιο Αιγαίου, τη Δ/νση Δασών Κυκλάδων, την Αναπτυξιακή Εταιρεία Κυκλάδων και το Εμπορικό Επιμελητήριο, τους συλλόγους των καθηγητών της Μέσης Εκπαίδευσης, την Αρχαιολογική Υπηρεσία, το WWF, τη Mom και τις άλλες οργανώσεις που έχουν ήδη πετύχει την κήρυξη του Θαλάσσιου Πάρκου Γυάρου (που συνδέεται άμεσα με το νησί της Σύρου), την Ελληνική Εταιρεία Περιβάλλοντος και Πολιτισμού, τους Φίλους της Φύσης, αλλά και με δεκάδες Πανεπιστήμια Γεωλογίας απ’ όλο τον κόσμο (καθηγητικό προσωπικό και φοιτητές) που επισκέπτονται σε τακτά διαστήματα το νησί για τη μελέτη του αντικειμένου τους επί του πεδίου. Και τέλος, να αναφέρουμε το πλήθος του κόσμου που συμμετέχει στις Ανοικτές Συνελεύσεις και που ενημερώνεται από τη μεγάλη λίστα της γραμματείας και που έχει αγκαλιάσει το εγχείρημα.

1. Ο Ανδρέας Γιαλόγλου ως γεωλόγος αλλά και δημοτικός σύμβουλος έχει αναλάβει την επικοινωνία με τον Νίκο Ζούρο, διευθυντή του γεωπάρκου Λέσβου και πρόεδρο του παγκοσμίου δικτύου Γεωπάρκων (η Λέσβος έχει ήδη αναγνωριστεί ως παγκόσμιο γεωπάρκο της UNESCO) και τον παν. καθηγητή Μπάμπη Φασούλα, διευθυντή του Γεωπάρκου Ψηλορείτη και συντονιστή των ελληνικών Γεωπάρκων, που στην πορεία θα μας συμβουλεύουν στα βήματά μας. Επίσης ο καθηγητής ΕΜΠ, Ιωσήφ Στεφάνου βρίσκεται σε επικοινωνία με την κ. Ευγενία Γερούση, εθνική Συντονίστρια για τα Μνημεία Παγκόσμιας Κληρονομιάς της Ελλάδας στην UNESCO για το θέμα του Γεωπάρκου.

2. Η Γραμματεία του εγχειρήματος που απαρτίζεται από πολλούς εθελοντές, έχει αναλάβει την υποχρέωση και το έργο (σε συμφωνία πάντα με όλους τους εμπλεκόμενους φορείς: Υπουργείο Περιβάλλοντος, Δήμο Σύρου, Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου, Αποκεντρωμένη Διοίκηση, Πανεπιστήμιο Αιγαίου, αρκετά από τα 60 περίπου πανεπιστήμια απ’ όλο τον κόσμο που επισκέπτονται τη Σύρο, την «Κοινσέπ Απάνω Μεριά» αλλά και άλλους φορείς) να προετοιμάσει τον φάκελο που θα υποβληθεί στην UNESCO και που θα περιέχει:

α. Όλους τους λόγους που καθιστούν σημαντική την Απάνω Μεριά (αλλά και τη Σύρο ολόκληρη) ώστε να ενταχθεί στο παγκόσμιο δίκτυο Γεωπάρκων της UNESCO.

β. Όλες τις αναγκαίες υποδομές που πρέπει να υλοποιηθούν στους τομείς ανάδειξης των γεωλογικών και φυσικών μνημείων του νησιού, τη σήμανση των θέσεων ενδιαφέροντος του Γεωπάρκου, τα επισκέψιμα πολιτιστικά και αρχαιολογικά μνημεία και μουσεία, τα στοιχεία οικολογικού ενδιαφέροντος (προστατευόμενες περιοχές Natura 2000, χλωρίδα, πανίδα, οικότοπους, κλπ.), τις υποδομές και δράσεις θεματικού τουρισμού και περιβαλλοντικής εκπαίδευσης, την τοπική παράδοση και τα τοπικά προϊόντα της Σύρου, τις πολιτιστικές εκδηλώσεις, την ενημέρωση του κοινού, τη διαχείριση και προβολή του Γεωπάρκου, ώστε το Γεωπάρκο Σύρου να περιληφθεί και να κηρυχτεί σημαντικό μνημείο της φύσης από την Ουνέσκο.

Τον τελευταίο μήνα αρκετά άτομα που σχετίζονται με το εγχείρημά μας παρακολούθησαν το σεμινάριο «Ερμηνεία Ξενάγησης» που οργάνωσε η Αναπτυξιακή και σε λίγο καιρό θα πιστοποιηθούν ως ξεναγοί και θα μπορούν να δουλέψουν στην κατεύθυνση των εκπαιδευτικών ξεναγήσεων.

Ο Αχ. Δημητρόπουλος πρότεινε να γίνουν κάποια μαθήματα εξειδικευμένα στους νέους ξεναγούς για θέματα αρχαιολογικά, περιβαλλοντικά, γεωλογικά κλπ. της Σύρου, ώστε οι οδηγοί εκτός από τη μεθοδολογία την οποία κατέκτησαν στο σεμινάριο να έχουν και επαρκείς γνώσεις στα θέματα ξενάγησης.

Και επειδή υπάρχει ενδιαφέρον από την πλευρά των σχολείων όλων των βαθμίδων της Σύρου, συζητάμε το συντονισμό και την οργάνωση εκπαιδευτικών ξεναγήσεων τις οποίες θα μπορεί να συντονίζει η ΚοινΣΕπ.

Ο έμπειρος πεζοπόρος Δημ. Χαμεζόπουλος έχει αναλάβει το συντονισμό της ομάδας που θα ασχοληθεί με τα μονοπάτια. Στην ομάδα συμμετέχουν πρόσωπα από το Δήμο, την Περιφέρεια, την ΚοινΣεπ, την ομάδα των Πεζοπόρων κλπ.

Ετοιμάζουμε συγκροτημένη πρόταση για τη δημιουργία Κέντρου Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης στο χώρο του Ενυδρείου στο Κίνι την οποία επεξεργάζεται ομάδα επιστημόνων.

Επίσης η ΚοινΣεπ «Απάνω Μεριά», σε συνεργασία με το ΚΕΚ Γεννηματάς Ρόδου, την Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου, την υποστήριξη της Διεύθυνσης του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης, της Αναπτυξιακής Εταιρείας Κυκλάδων, και τη στήριξη του Εμπορικού Επιμελητηρίου Κυκλάδων, προχωράει στη διοργάνωση: ΣΕΜΙΝΑΡΙΩΝ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΑΓΡΟΤΕΣ ΤΗΣ ΑΠΑΝΩ ΜΕΡΙΑΣ

(ΑΝΥΔΡΗ) ΒΙΟΛΟΓΙΚΗ ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΑ

ΒΙΟΛΟΓΙΚΗ ΜΕΛΙΣΣΟΚΟΜΙΑ

ΒΙΟΛΟΓΙΚΗ ΑΜΠΕΛΟΥΡΓΙΑ

– Ορθή Διαχείριση της Κτηνοτροφίας, των Γεωτρήσεων και της μετακινούμενης Μελισσοκομίας, θέματα που δημιουργούν ζητήματα και λύσεις

– Επίσης η πειραματική κατασκευή υδροσυλλέκτη WARKA WATER σε συνεργασία με το Πανεπιστήμιο Αιγαίου και πώς με τον υδροσυλλέκτη, αντλούμε νερό από τη νυκτερινή υγρασία για πότισμα στην «άνυδρη καλλιέργεια»

1. Άννα Δαρζέντα (Ιδρυτικό στέλεχος του πετυχημένου συνεταιρισμού «Καστρί»)

Θέμα: Η εμπειρία από το «Καστρί».

2. Στέλεχος της Δ/νσης Αγροτικής Οικονομίας Κυκλάδων της Περιφέρειας Ν. Αιγαίου

Θέμα: Αγροτικές χρηματοδοτήσεις και Συνεταιρισμοί.

3. Ορέστης Δαβίας (Βιολόγος)

Θέμα: Βιολογική Μελισσοκομία, καλλιέργεια βοτάνων.

4. Παναγιώτης Βούρος (Περιβαλλοντολόγος)

Θέμα: Καλές πρακτικές αξιοποίησης προστατευόμενων περιοχών με στόχο την τοπική αειφορική ανάπτυξη.

5. Κώστας Καταγάς (Δασολόγος-Περιβαλλοντολόγος)

Θέμα: Βότανα της Απάνω Μεριάς

6. Κώστας Βασιλάκης (Βιολόγος)

Θέμα: Αγροτουρισμός, Πολυλειτουργικά Αγροκτήματα, Μια προσέγγιση

7. Γεωπόνος της Δ/νσης Αγροτικής Ανάπτυξης

Θέμα: Αμπελουργία, Άνυδρη (βιολογική καλλιέργεια)

8. Υδρολόγος

Θέμα: Το τεράστιο πρόβλημα των ανεξέλεγκτων γεωτρήσεων

9. Αλέξανδρος Μαβής (Περιβαλλοντολόγος)

Θέμα: Ανεξέλεγκτη βόσκηση και επερχόμενη ερημοποίηση.

Πηγή: apanomeria.org